Op Prinsjesdag 2024 presenteert het kabinet een technische ‘fixer’ voor de zeer ongelukkige samenloop tussen de kwijtscheldingswinstvrijstelling en de fiscale verliesverrekening.
In het kort: wanneer een bedrijf in zwaar weer verkeert en er worden (delen van) schulden kwijtgescholden dan kan dat leiden tot belaste winst bij de schuldenaar [door de verbetering van de vermogenspositie] die onder voorwaarden is vrijgesteld [de kwijtscheldingswinstvrijstelling]. Dit is om te voorkomen dat de schuldeiser zijn ‘faillissementsvoorkomende meedenkendheid’ vooral ziet verdampen aan nieuwe belastingenschulden bij de schuldenaar. Maar door een ongelukkige samenloop tussen de kwijtscheldingswinstvrijstelling en verliesverrekeningsregels kan momenteel een situatie ontstaan waarbij zo’n kwijtscheldingswinst tóch leidt tot belastbare winst.
Dankzij deze aanstaande wetswijziging betalen ondernemingen die in zwaar verkeren geen vennootschapsbelasting meer over winst die ontstaat als het gevolg van schulden die worden kwijtgescholden. We lichten toe:
1. Verliesverrekening
Sinds 1 januari 2022 zijn verliezen in de vennootschapsbelasting onbeperkt voorwaarts verrekenbaar, maar met een maximum per fiscaal jaar van
- EUR 1 miljoen,
- Vermeerderd met 50% van de winst voor zover de winst EUR 1 miljoen overschrijdt.
2. Kwijtscheldingswinstvrijstelling
Tegelijkertijd zorgt de kwijtscheldingswinstvrijstelling ervoor dat belastingplichtigen die in zwaar weer verkeren en worden bevrijd van bepaalde schulden geen winst hoeven te nemen. In principe leidt de kwijtschelding van een schuld namelijk tot winst bij de schuldenaar. Met name bij bijvoorbeeld een WHOA-traject[1] zou dat zonder een vrijstelling tot een onwenselijke situatie leiden. Bijvoorbeeld de bank, de fiscus en andere schuldeisers doen gedeeltelijk afstand van hun vorderingen om een onderneming te redden. Vervolgens leidt de kwijtschelding tot belaste winst en een nieuwe schuld bij de belastingdienst.
Om deze situatie te voorkomen is de kwijtscheldingswinstvrijstelling ingevoerd. De kwijtscheldingswinstvrijstelling geldt echter niet voor zover er nog fiscale verliezen aanwezig zijn. Met andere woorden; de belastingplichtige moet eerst zijn verliezen ‘opeten’ voordat aan de vrijstelling wordt toegekomen.
3. Samenloop verliesverrekening en kwijtscheldingswinstvrijstelling: een rekenvoorbeeld
Door de in 2022 ingevoerde verliesverrekeningsregels kan een situatie ontstaan dat er nog wel verliezen aanwezig zijn, maar dat die in het desbetreffende jaar voor winsten boven EUR 1 miljoen, voor 50% niet mogen morden benut. Ergo, de belastingplichtige moet in de hiervoor geschetste onwenselijke situatie alsnog belasting betalen. En dat terwijl schuldeisers (wel) (gedeeltelijk) afstand van hun vorderingen doen. Een rekenvoorbeeld van eerst-toen-en-nu:
Hoewel deze ongewenste samenloop bij invoering van de nieuwe regels per 2022 wel is gesignaleerd, heeft de wetgever dit ‘probleem’ niet ondervangen. Sinds de kamerbrief van 31 mei 2024 weten wij dat de wetgever heeft onderkend dat het laten bestaan van deze ongewenste samenloop geen goed idee is.
4. Nieuwe regeling
Met Prinsjesdag is een nieuwe regeling aangekondigd. Onder de nieuwe regeling mag winst die tegenover de in het jaar niet verrekenbare verliezen staat alsnog onder de kwijtscheldingswinstvrijstelling worden gebracht. Vervolgens worden wel de nog verrekenbare verliezen verlaagd met het bedrag dat onder de vrijstelling valt. Een beetje een opmerkelijk ‘heen-en-weertje’, maar ‘it does the job’. Zo ontstaat er in ieder geval geen nieuwe belastingschuld als schuldeisers proberen een onderneming van de ondergang te redden.
5. Inwerkingtreding
De nieuwe regeling treedt in werking op 1 januari 2025. Met name voor WHOA-trajecten die in 2024 lopen kan het raadzaam zijn om rekening te houden met de nieuwe regeling.
Bespreken? Plan wat in!
Wij zijn graag van de partij om een fiscaal ordentelijke reorganisatie te ondersteunen:
[1] WHOA staat voor Wet homologatie onderhands akkoord. Per 1 januari 2021 biedt deze wet ondernemingen een extra mogelijkheid om een faillissement te voorkomen. Het doel van de wet is om ondernemingen met gezonde bedrijfsactiviteiten, die vanwege een zware schuldenlast failliet dreigen te gaan, te helpen met reorganiseren (herstructureren).
Dankzij de Whoa-procedure kan de rechter een onderhands akkoord tussen een onderneming en zijn schuldeisers goedkeuren (homologeren), waarbij alle betrokken en niet betrokken schuldeisers aan het akkoord gebonden worden. Voorkomen kan worden dat een levensvatbaar bedrijf failliet gaat, omdat één schuldeiser dwarsligt.
